Có nên dùng sữa mẹ của người khác?

Một số bà mẹ có con khỏe mạnh mong muốn tìm kiếm những nguồn sữa mẹ do người khác hiến tặng khi họ sắp bị hết sữa. Trong một số trường hợp khác, những bà mẹ không có sữa ngay từ đầu, hoặc một số ca sinh nở gặp rủi ro dẫn đến một số bà mẹ không còn, nhiều người cha lựa chọn cách xin sữa của người khác. Tuy nhiên, một số chuyên gia lo ngại về mức độ an toàn khi sử dụng sữa của người khác.

Sữa mẹ có những lợi ích rất đáng kể, nhưng nhiều khi đã được phóng đại trong cộng đồng nuôi con bằng sữa mẹ. Thật không may bởi vì sữa mẹ được miêu tả là “ma thuật”, khiến nhiều người mẹ tìm ra sữa của người hiến tặng chưa được kiểm tra và cho con bú, khiến trẻ có nguy cơ mắc những bệnh khác nhau. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ không hỗ trợ các bà mẹ sử dụng sữa mẹ không được kiểm tra – vì công thức chuẩn bị an toàn ít rủi ro hơn đối với trẻ sơ sinh đủ tháng. Việc xin sữa mẹ trực tiếp có thể tốt nếu bạn biết rõ về người cho sữa và các vấn đề sức khỏe của họ. Mua sữa từ người lạ hoặc mua trên mạng có thể gặp rủi ro cao hơn. Đã có những bằng chứng cho thấy một số sữa được tặng trực tuyến không được lưu trữ bảo quản đúng cách.

TS. BS Lê Thị Thu Hà – Trưởng khoa Hậu sản M, Bệnh viện Từ Dũ chia sẻ: Cũng như các bệnh viện có chuyên khoa sản khác, trước đây tại bệnh viện có khá nhiều trường hợp các bé sơ sinh bú nhờ các bà mẹ khác. Bên cạnh đó cũng có những ông bố, bà mẹ hoặc người thân phải đi xin sữa từ các bà mẹ khác cho con mình bú vì lý do nào đó mà sản phụ không thể cho con bú mẹ được.

TS Nguyễn Duy Ánh – Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho rằng: “Việc cho trẻ uống sữa từ các bà mẹ khác, đặc biệt là không phải là người quen sẽ có nguy cơ lây nhiễm bệnh, nếu người cho sữa mắc các bệnh như HIV, viêm gan B, viêm gan C, giang mai, bệnh về tuyến vú… Ngoài ra, nếu người cho sữa sử dụng các loại thuốc, chất kích thích thì cũng ảnh hưởng đến sữa và đến bé”. Đây cũng là lý do khiến tại 2 bệnh viện lớn là Bệnh viện Từ Dũ TPHCM và Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, số người đi xin sữa mẹ cho con giảm đi đáng kể.

TS.BS Lê Thị Thu Hà chia sẻ: Bệnh viện Từ Dũ là một trong những bệnh viện có khoa sơ sinh lớn nhất cả nước với số lượng trẻ sơ sinh, đặc biệt là những bé non tháng, những bé có bệnh lý hoặc mẹ có bệnh- đối tượng có nhu cầu được nuôi bằng sữa mẹ. Việc thành lập ngân hàng sữa mẹ tại Bệnh viện Từ Dũ là cần thiết, tuy nhiên cần tuân thủ những quy định nghiêm ngặt của ngân hàng sữa mẹ để đảm bảo an toàn cho bé và đảm bảo thành phần dinh dưỡng.

Tại Việt Nam hiện chưa có ngân hàng sữa mẹ đúng chuẩn, có chăng một số nơi trữ đông sữa của bà mẹ và dành cho chính con của họ dùng. Hiện nay có khá nhiều quốc gia trên thế giới đã thành lập ngân hàng sữa mẹ như Mỹ, Anh, Nhật, Canada, Ấn Độ… Kể từ năm 1997, tại Bắc Mỹ đã có ngân hàng sữa mẹ và đưa ra quy trình thành lập ngân hàng sữa mẹ.

Theo TS Nguyễn Duy Ánh, việc thành lập một ngân hàng sữa mẹ là khó khả thi. Nguyên nhân là sữa mẹ lên men rất nhanh nếu không đảm bảo quy trình bảo quản chuẩn về vô khuẩn, tinh khiết. “Nếu có thành lập được thì ai sẽ là người quản lý, duy trì? Liệu có đủ để cung cấp cho mọi đứa trẻ có nhu cầu không? Nếu lượng cung cấp ít, trong khi nhu cầu hưởng nhiều, vậy quản lý ngân hàng sữa có thể tự cân đối, điều chỉnh được không? Nếu chỉ cung cấp cho một vài trường hợp thì việc lập nên nơi lưu trữ như ngân hàng sữa mẹ quả là lớn”, TS Nguyễn Duy Ánh nghi ngại.

Theo TS.BS Lê Thị Thu Hà, tại Bệnh viện Từ Dũ, tất cả các sản phụ vào sinh đều được sàng lọc các bệnh HIV, viêm gan B, giang mai. Tuy nhiên, nếu có tham gia đóng góp vào ngân hàng sữa mẹ, đảm bảo tiêu chuẩn và tính an toàn cho người nhận, sản phụ trước sinh cần tiến hành những xét nghiệm viêm gan C, hoàn tất bảng câu hỏi nhằm loại những bà mẹ có nguy cơ như: Các bệnh lây truyền, bệnh viêm vú, cấy ghép mô hoặc cơ quan (bao gồm cả cấy ghép silicone vú), truyền máu trong vòng 12 tháng qua chế độ ăn, uống (như những người ăn chay, người không bổ sung chế độ ăn uống của họ với các vitamin; sử dụng thuốc bất hợp pháp hoặc sản phẩm thuốc lá…)